Legnica - Oficjalny Portal Miasta

bip

Władysław Dybowski

WŁADYSŁAW DYBOWSKI

HONOROWYM OBYWATELEM MIASTA LEGNICY W ROKU 2022

 

Władysław Dybowski urodził się 17 maja 1892 roku w Warszawie. Po zdaniu egzaminu dojrzałości rozpoczął studia w Kijowskim Instytucie Handlowym. Na początku marca 1917 roku został zmobilizowany do armii rosyjskiej i został skierowany na front austriacki w ramach 1. Korpusu Wschodniego. Po likwidacji oddziału Dybowski dostał się na Bukowinę w Rumunii. Zakończenie wojny i odzyskanie przez Polskę niepodległości nie przerwały jego kariery wojskowej.

Nad krajem zawisło zagrożenie ze strony bolszewików. W  Rejonowej Komendzie Uzupełnień w Stanisławowie Dybowski otrzymał przydział do Dowództwa Frontu Galicyjskiego. Został adiutantem Inspektora w V Armii gen. Józefa Hallera. 1 czerwca 1926 roku został dowódcą 3. Szwadronu 6. Pułku Strzelców Konnych w stopniu rotmistrza, a od 12 września tego samego roku pełnił funkcję adiutanta pułku. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku. Za swoje zasługi w walce o niepodległość i wojnie polsko-bolszewickiej został odznaczony Krzyżem Walecznych, Interalliee i Medalem Niepodległości.               

W 1934 roku Władysław Dybowski podjął działalność polityczną wstępując do tajnej organizacji Stronnictwa Narodowego - Organizacji Polskiej (Organizacji Wewnętrznej).            

Podczas okupacji Dybowski mieszkał w Krakowie, tam też pracował w Vereinigte Maschinen Kessel und Waggon-Fabriken L. Zieleniewski und Fitzner Gamper Aktiengesellschaft, czyli dawnych Zakładach Zieleniewskiego. Jednocześnie kontynuował działalność konspiracyjną w OP i strukturach Narodowych Sił Zbrojnych. W 1942 roku pod pseudonimem „Przemyski” założył Krakowską Brygadę Obrony Narodowej, którą dowodził w stopniu majora. KBON była powiązana zarówno z szeroko pojętym obozem narodowym, jak i konspiracją poakowską.               

Po wojnie Władysław Dybowski przeniknął do struktur PPR.  W sierpniu 1945 roku partia przeniosła go do ówczesnej Lignicy. Po przyjeździe objął funkcję naczelnika Wydziału Ogólnego Zarządu Miejskiego. Jego zastępcą została Grażyna Jazdowska. Do kompetencji Naczelnika należał dziennik podawczy, sekretariat, sprawy personalne, sprawy ogólne, wszelkiego rodzaju przepustki, przepustki na wyjazd Niemców, rejestracje rowerów itd.              

Gdy Karol Myrek został Pełnomocnikiem Rządu RP na XXI Obwód Okręgu Administracyjnego Dolny Śląsk (czyli de facto prezydentem miasta), we wrześniu 1945 roku mianował Władysława Dybowskiego swoim pierwszym zastępcą. W  jego kompetencjach znajdował się bezpośredni nadzór nad wydziałami: Ogólnym, Społecznym i Administracyjno-Prawnym. 22 grudnia 1945 roku Antoni Stupak otrzymał nominacje na pełnomocnika miasta Legnicy. Utrzymał on na stanowisku zastępcę swojego poprzednika, dzięki czemu Dybowski nadal mógł rozpracowywać struktury powiatowe UB, MO, Korpusu Bezpieczeństwa Publicznego, a przede wszystkim radzieckiego garnizonu stacjonującego w Legnicy.              

16 października 1946 roku zakończył się legnicki epizod w życiu Władysława Dybowskiego. Tego dnia został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Aresztowano również jego syna Konrada ps. „Zet”, który po ojcu objął dowództwo nad Krakowską Brygadą Obrony Narodowej. Za „działalność wywiadowczą na usługach zachodniego imperializmu” i „zamiar obalenia władzy ludowej” Wojskowy Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 16 czerwca 1947 roku skazał ich na karę śmierci. 30 lipca tego samego roku obu rozstrzelano.           

W 1993 roku wyrok został anulowany. Jednak do dziś nie wiadomo, gdzie spoczywają ciała Władysława Dybowskiego i jego syna Konrada. Ich symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach w Kwaterze „Na Łączce”.